4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu, eşlerin aralarındaki her hususta anlaşmış olmaları şartı ile anlaşmalı olarak boşanmalarına imkân sağlamaktadır. Diğer bir ifade ile Medeni Kanun, büyük umutlarla evlenmiş ancak evlilikten beklediği faydayı görememiş olan tarafların kendi özgür iradeleri ile karşılıklı olarak anlaşmış olmak şartı ile evliliklerini sonlandırmalarına imkan tanımaktadır.
Anlaşmalı Boşanma İçin Hangi Şartlar Gerekir?
1) Evliliğin en az bir yıl sürmesi, (Gerekli olan bir yıllık evlilik süresi mutlaka bir arada geçirilmiş olmalıdır.)
2) Mahkemeye başvuru,
3) Eşlerin hâkim önünde bizzat dinlenilmesi,
4) Eşler arasında yapılan anlaşmanın hâkim tarafından uygun bulunmasıdır.
Anlaşmalı Boşanma İçin Mahkemeye Nasıl Başvurulur?
Anlaşmalı boşanma için mahkemeye iki şekilde başvurulabilir,
1) Eşler isterlerse birlikte başvuruda bulunarak dava açabilirler
2) Eşlerden sadece birisi mahkemeye başvurarak dava açar ve diğer eş bu davayı kabul ederek davaya müdahil olur
Anlaşmalı Boşanma İçin Duruşmaya Bizzat Katılmak Gerekli mi?
Anlaşmalı boşanma davalarında tarafların boşanmaya yönelik iradelerini hâkim tarafından bizzat tarafların kendilerinden dinlenilmesi gerekmektedir.
Anlaşmalı boşanma davalarında her iki eşin de davanın görüldüğü mahkemede aynı zamanda hazır bulunması gerekmektedir. Anlaşmalı boşanma davalarında eşlerin talimatla beyanlarının alınması ya da eşlerin ayrı celselerde hâkim tarafından dinlenilmesi uygulaması bulunmamaktadır.
Anlaşmalı Boşanma Davasında Protokol Hazırlamak Gerekli mi?
Eşlerin anlaşmalı olarak ayrılma iradesi ile aile mahkemesine başvurmaları öncesinde kendi aralarında özgürce karar verecekleri ve evlilikleri ile ilgili olan her hususun yazılı olacağı bir protokol düzenlemeleri gerekmektedir. Bu protokole, “Anlaşmalı Boşanma Protokolü” adı verilmektedir.
Protokol ilgili mahkemeye, davanın açılması esnasında dava dilekçesi ekinde sunulabileceği gibi duruşma esnasında da sunulabilir. Ayrıca protokolün yazılı olması da şart değildir, anlaşmaya varılan hususlar duruşma esnasında sözlü olarak beyan edilerek duruşma zaptına geçirilebilir. Hâkim tarafların anlaşmaya vardıkları hususları duruşma zaptına ve karara yazdırır. Anlaşmalı boşanma protokolünde bulunması gereken başlıca hususlar aşağıda sayılmıştır;
1) Ortak çocuğun ya da çocukların velayetinin hangi eşte kalacağı hususu,
2) Ortak çocuğun ya da çocukların velayetini almayan eşin çocuk ya da çocuklarla kuracağı kişisel ilişkinin şekli, süresi, sıklığına ilişkin hususlar,
3) Ortak çocuğun ya da çocukların kişisel giderleri ile eğitim barınma beslenme vs gibi giderlerine ilişkin velayeti almayan eşin ödeyeceği iştirak nafakasına ilişkin hususlar,
4) Ortak malların (Ev eşyası, nakit para, taşınmaz ve taşınır mallar vs.) paylaşımına, yoksulluk nafakasına ve tazminata ilişkin hususlar,
Burada açıkça belirtmek gerekir ki anlaşmalı boşanma protokolü, boşanma davasının en önemli bileşenidir. Bu nedenle, protokolün hazırlanması hususu dâhil diğer tüm iş ve işlemlerin konusunda uzman bir avukat aracılığı ile yapılması hak kayıplarına ve ileride yaşanacak olası problemlere engel olacaktır.


